Emakumeen memoriaren hondamendia

Tristura sentitu dut Durangoko Kontserbatorio eta Musika Eskolaren ondoko Aurora Abasolo parketik pasatzean. Tristura eta pena handia bertan dagoen plakaren egoera ikustean. Auroraren aurpegia eta berari buruzko informazioa, zikinduta, hondatuta daude.

2017ko ekainean jarri zuen Durangoko Udalak Auroraren omenezko plaka. Herriko Andereak talde feministaren ekimenez, Udal Berdintasun Kontseiluak udalari egindako proposamenetik hartutako erabakia izan zen. Zoritxarrez, ez du luzaro txukun iraun. Antza denez, emakumeen izenak kalean ikustea mingarria gertatzen zaie zenbaitzuri. Egia esan, gure herrian oraindik ez dago emakumeen izen askorik ikusgai eta dauden apurrak ezabatzea onartezina iruditzen zait.

Nork egin dezake horrelakorik? Zerk bultzatuta egiten dira ezabaketa horiek? Arrazoi bereziren bat izan ote du norbaitek horrela jokatzeko? ala, emakumeenganako gorrotoak eragindako jarrera ote da? Ezabatu duenak ba ote daki nor izan zen Aurora?

“Gure herrian oraindik ez dago emakumeen izen askorik ikusgai eta dauden apurrak ezabatzea onartezina iruditzen zait”

Nik uste, errespetua eta miresmena merezi duela Durangon sortutako aitzindariak, Aurora Abasolo opera abeslari handiak. Wikipedian irakur daitekeenez, umea zela joan zen Aurora Argentinara eta bertan egin zituen piano eta kantu ikasketak. Abeslari debuta berriz, Italian 1915ean. Ondorengo urteetan, Grezian, Lisboan eta Sevillan abestu zuen.

1920an Parisera joan zen, Bizkaiko Foru Aldundiaren beka bat baliatuz, errepertorioa eta ikasketak hedatzeko asmoz. Laster heldu zitzaizkion kontratu berriak; Buenos Airestik zein Milandik. Parisen ere 20 kontzertutik gora eman zituen.

Atzerrian ez eze, Euskal Herrian ere abestu zuen Aurorak. Bilboko Coliseo Albian, Trueba antzokian edota Donostiako Victoria Eugenian. Ezin aipatu barik utzi Durangoko Tabira antzokian 1918ko eskainitako emanaldia.

Aholtzatik erretiratu ostean berriz, kantu irakasle jardun zuen. Musika munduan etorkizuna zuten gazteei bultzada emateko asmoz hainbat kontzertu antolatzen hartu zuen parte. 1945ean Bilboko Arriaga antzokian ongintzazko kontzertuan Armendáriz, Ramos Sagarzazu, Olaizola eta Bengoa bere ikasleek abestu zuten. 1948an beste kontzertu bat antolatu zuen bere ikasle berriak aurkezteko; Adelaida Lekuona, Augusta Saalmann, Ofelia Larrinaga edota Begoña Idoiaga izan ziren bertan.

Ibilbide oparoa zalantza barik Aurorarena. Erreferente paregabea hurrengo belaunaldietako musikari, musikazale zein herritarrontzat. Eskertzekoa litzateke hondatuta dagoen plaka albait arinen konpontzea Aurorak merezi duen tokia izan dezan.